Een spel wordt gewonnen door kansen, tactiek en ervaring en ‘last-but-bot-least’ een flinke dosis geluk. Uit een studie is het gebleken dat ongeveer 80% van de gokker wel een vorm van bijgeloof heeft waardoor geluk kan worden afgewongen. Waar geloven bijgelovige spelers in en waar komt het eigenlijk vandaan?
Het bijgeloof van gokkers
Getallen
Veel bijgelovige gokkers hebben iets met getallen. Ze kiezen bijvoorbeeld altijd een vast inzet bedrag, of gaan altijd voor een getal in de 20 bij roulette. Niet alleen casino-gangers hebben iets met getallen, maar ook mensen die meespelen in de loterij. Zij kopen bijvoorbeeld altijd een lot dat eindigt op een getal uit de geboortedatum van hun moeder of ze kopen steevast 4 loten omdat dat hun geluksgetal is.
Een bekend getal dat juist vermeden wordt is natuurlijk nummer 13. Zo zal er geen kip (of zwarte kat..) te vinden zijn in het casino op vrijdag de 13e en zijn er in Vegas bijna geen hotels met een 13e verdieping. En veel gokkers mijden een $50 biljet. Het is niet precies bekend waarom dat is, maar in veel bekendste casino´s in de VS werken ze niet met deze biljetten, omdat niemand ze wil hebben.
Kledingstukken en voorwerpen
Bijgeloof in het gokken ontstaat vaak wanneer een speler verloren of gewonnen heeft en hij gaat nadenken hoe dat gekomen is. Op zo’n moment kan een gokker erin gaan geloven dat een bepaald kledingstuk, of sieraad dat hij bij zich had ‘verantwoordelijk’ was voor dit (on)geluk. Bekende en veelvoorkomende voorbeelden:
- Dezelfde zonnebril of hoofddeksel dragen.
- Een heel toernooi lang (dus meerdere dagen!!) hetzelfde t-shirt of overhemd dragen.
- Een ketting of ander sieraad.
- Een gelukspoppetje op de kaarten, een zogenaamde ´lucky card protector´.
- Een bepaald leeg sigarettenpakje of bonnetje in je zak, omdat je daarmee een keer héél veel gewonnen hebt.
- Chinezen dragen vaak rode onderbroeken (hun geluks kleur, lees verderop).
Een voorbeeld van een speler die ervan overtuigd is dat hij gewonnen heeft door zijn bijgeloof is Steve Dannenmann. In 2005 werd Dannenmann tweede achter Joe Hachem in de World Series of Poker’s Tournament of Champions. Hij droeg zeven dagen achter elkaar hetzelfde shirt en had ook al deze dagen dezelfde zonneklep op zijn hoofd. Volgens Dannenman won hij daarom $4.2 miljoen. Ben je benieuwd wat andere spelers denken van bijgeloof? Kijk dan onsderstaand filmpje.
Rituelen
Maar bijgeloof in het gokken is niet altijd een tastbaar iets, veel gokkers hebben ook rituelen. Sommigen moeten altijd van tevoren bepaalde muziek luisteren, of altijd bepaalde ontbijtgranen eten. Anderen gaan altijd aan de kop van een roulettetafel staan omdat ze denken dan meer geluk te hebben, of gaan nooit spelen aan een blackjacktafel met een vrouwelijke dealer. Anderen laten juist een vrouw over de dobbelstenen blazen.
Chinees bijgeloof
Chinezen staan bekend om hun bijgeloof. Een greep uit de verschillende bijgeloven en rituelen:
- Het dragen van rood ondergoed is zo ongeveer de bekendste ´lucky charm´ onder Chinezen.
- Het is ‘not done’ om je geld te tellen tijdens het gokken.
- Seks voor ‘de wedstrijd’ is ook uit den boze.
- Hoewel bijgeloof toch ook een vorm van geloof is, vinden Chinezen dat monniken en nonnen gemeden moeten worden voordat je naar een casino gaat.
- Raak nooit iemands schouder aan voordat je gaat gokken.
- Vrouwen zouden meer kans hebben om te winnen tijdens hun menstruatie (is hier een link met rood?).
- Ga nooit een casino in door de hoofdingang.
- Doe alle lichten aan in huis aan voordat je gaat gokken.
Ook deze etniciteit heeft iets met getallen. Chinezen associeren het getal 8 met welvaart, nummer 4 met de dood en 3, 6 en 9 zijn goede nummers. Een juiste combinatie met het getal 8 of andere nummers kan volgens de Chinezen bijdragen aan de winkans bij het gokken. 888 Casino, een online casino’s, maakt gebruik van de betekenis van het getal 8, en heeft daarmee een sterk merk in de Chinese markt gezet.
De oorsprong van bijgeloof
Attributietheorie
Bijgelovigen gaan er vanuit dat gebeurtenissen veroorzaakt zouden kunnen worden door bovennatuurlijke krachten of machten. Door bepaalde handelingen te verrichten zou je deze krachten kunnen neutraliseren, oproepen of afweren. Meestal heeft bijgeloof betrekking op het vergaren van geluk en het afwenden van ongeluk.
Vroeger konden mensen veel gebeurtenissen nog moeilijk begrijpen of uitleggen. Bijgeloof hielp de mensen om toevallige gebeurtenissen te verklaren en bood de bevolking de kans om eventueel ongeluk te voorkomen. Het bijgeloof stelt mensen in staat om toevallige gebeurtenissen te koppelen aan bepaalde oorzaken, zelfs wanneer er totaal geen verband is.
In de psychologie wordt vaak gesproken over attributietheorie. Deze gaat over het feit dat mensen hun prestaties toewijzen aan ofwel zichzelf, danwel omgevingsfactoren. Vaak wijst men positieve uitkomsten toe aan zichzelf en negatieve uitkomsten wijst men toe aan factoren die buiten onze macht liggen. Deze theorie lijkt ook een rol te spelen bij bijgeloof in het gokken.
Zinloos of waardevol?
Als we het dan toch over psychologie hebben: zou het kunnen dat bijgelovig gedrag een vorm is van een self-fulfilling prophecy? Als jij je in je groene sokken ultiem op je gemak voelt, gaat je zelfvertrouwen omhoog en ga je misschien ook écht beter pokeren! Bijgeloof kan waardevol zijn, omdat individuen hierdoor meer zelfvertrouwen krijgen. Het helpt men net dat stapje extra te zetten. Zo kunnen pokerspelers bijvoorbeeld beter bluffen of nemen zij dat risico dat uiteindelijk leidt tot winst.
Het is dus het zelfvertrouwen dat spelers helpt, niet de kracht van het bijgeloof zelf. Bijgeloof kan ook negatieve invloed hebben, dan is het zinloos. De speler raakt bijvoorbeeld zijn gelukssokken kwijt, wordt paniekerig en verliest door gebrek aan concentratie. De kans is groot dat hij dit wijdt aan het verdwijnen van zijn gelukssokken.
Conclusie: bijgeloof is waardevol, zolang men beseft dat het de ware reden achter winst toch echt het zelfvertrouwen is.